O corpo: Miran o que non poden ver

Exposición colectiva de TRESENSUMA na que poderedes gozar da obra de Fernando Carballa, Andrés Delgado, Cari Fernández, Mariano Gallego Seisdedos, Román Hernández, Eva Hiernaux, David ortega, Alejandro Tarantino e Miguel Vázquez.

O corpo: Miran o que non poden ver.

Texto de Alejandro Tarantino Aréchega

Buscamos unha imaxe que xace no que vemos, unha orixe do sangue e a carne, do respirar, da falta e a carencia, que nos restitúa á linguaxe imposible previa á metamorfose do erotismo en melancolía, que nos desvele o desexo que lle foi roubado ao corpo por relatos de sociedades que o cubriron co artificio dunha arte que non mostraba o vivo, que o relegou á piedade, convertido á incuria da sexualidade. Buscamos o acontecemento que ante os nosos ollos se oculta na forma da evidencia, antes de abandonalo todo, de partir cara ao deserto dos asombros, antes do espanto que sen apromo teme o seu propio desexo, esa continencia proterva do estoicismo. Miramos a multitude dos corpos que nos legaron desprovistos de proporción; imaxes, pinturas, que lonxe da evidencia nos dan o invisible, a ocultación, a eterna noite das ruínas e os libros onde o acto poético se sabe onticamente (1). Acto que vive dun modo crucial a epojé (2) da memoria, o seu éthos (3) sacrificial, é dicir, non estar exentos do incerto na palabra, non por mirar recluírse na ataraxia e deixar de buscar o asombroso e desesperante, a túa diferenza no detido. Unha teoría do corpo erotizado (4) que o faga visible non á historia, senón á época das sombras e a néboa, ao pensamento do descoñecido de Anaxágoras (5), o ápeiron de Anaximandro, ao tempo de brumas socráticas disipadas nas nubes (6).

O corpo ha de afastarnos do tedio e a decadencia metafísica de occidente, como un lume secreto, pleistocénico e bípedo, erectus, chama e palabra. É a ferida incurable que a arte palía a duras penas dun modo inconsciente: chama e palabra é amor, o estraño veleno, rubicundo, da vida, do desexo do outro a través do cal nos construímos sen linguaxe, ou coa súa insuficiencia, sobre o leito nocturno do escrito. Tempo tras tempo afastándonos, aumentando a angustia e a tolemia entre as formas que esperan, extraviadas, a beleza, esa levidade na que demandamos o absoluto que non esperamos, que é ir ao encontro dunha concepción nutricia, un devir que prohibe regresar porque a beleza non ten destino e instaura ao corpo fóra do tempo, eterno e creador como un deus irrepresentable e caído. O corpo sen transcendencia, sublunar, pechado na teoloxía natural do pensamento, na revelación da súa ocultación; é o deus escuro de non ter sido, o imaxinario que se ergue entre os corpos para descubrirnos o que non pode aparecer: que o non esquecido (7) existe máis aló da asimilación psíquica e da perda nunha arte de imaxes xa mortas, que xerminan no imago latino, onde abrazamos a nosa disolución coa contención estética da sublimación.

Pasearán como Tiresias, cegos por ver o estraño bronce especular de si mesmos no que o desexo e a morte, como soño, entrarán na realidade aínda que esta non queira, para transformala e prolongar o desexo aumentando o segredo, o torvo mirar da sombra que camiña entre as certezas alleas da representación. A súa oralidade retirará as efraccións do pasado, e a vida no seu caos dará a nudez ao que non poden ver, á noite sincrónica do corpo onde sen a vestimenta do medo nada será ignorado nin sabido, e o misterio, como froito da mirada, nos fascinará de novo máis aló das falsas metáforas. Tralo paseante, o goce de non sentir ansiedade entre a voz e a pel, de romper a cadea dunha epidemia de tristeza (8). A paixón erótica, o seu furor entre os simulacros, na arte e na súa virtus, outorga unha finalidade saciada: a autarquía do corpo. Vivir no teu propio corpo, non necesitar ao outro, é atopar o locus do pracer, sen verse sometido á orde contraditoria da culpa. Ese lugar é a biblioteca, onde nada se afasta da terra na que brotan os instantes, as flores do mal, a ética da beleza, pola que como flâneur mirades o reflexo do voso corpo, o drama catártico da modernidade romana (9).

O corpo, un ego de pracer que morre, unha palabra, un pensar, un animal ferido de nacer cuxo frenesí é a Ilíada, a cólera preverbal do heroe homínido, que comprende que morre e non é un regreso. Recreado pola súa descendencia mentres a natureza o oculta nas estacións xeolóxicas, facémolo aorístico, e saturámonos de significacións perdidas e reminiscencias sen presente, e neurotizámonos sen el. Destinados ao esquecemento, facémonos amantes para recordarnos, para recuperar a solidariedade de ergaster, para non volver ser un animal e aceptar a incesante volta do ancestral aos argumentos dos nosos soños, onde ouveamos pola fame e o frío, pola vellez filoxenética e a morte á que descende a mirada. Porque o noso ventre é un abismo profundo, hipoxeo da arte devorada polos seus propios corpos fúlxidos e carnívoros, consumido como alimento para outros tempos nunca contemporáneos, alimento da noite e do berro e da palabra e a luz e o esquecemento e o mundo e a nada, na que quedará, soa, unha humanidade sen corpos palatinos, unha voz que sucumbe ao silencio, o oculto feito certeza, o amor sen vaxina e sen falo, o caos unha orde sen palabra, e a chama que arde nas entrañas, chama.

Non evitaredes como Belerofonte (10) as pegadas dos homes nin a furia do ideal, nin miraredes de través o descoñecido, non será o fastío o voso goce. Desexaredes nacer, erotizar o voso ser sombrío, as liñas e pregues tumescentes da carne, epíteto nutricio do corpo na arte, para non caer na melancolía do insomne, no taedium vitae que impón o Thanatos xunto ao estremecemento da luz e os seus delirios. Para sempre un corpo extraviado é o que ofrece a creación, un latexar de presenzas e ocultacións, un expresionismo concreto de bágoas sen motivo e restos do invisible, de rumores no bafo de fiestras, de vulvas e costas, de bocas que mastican o tempo. Un corpo que non te abandonará ata o momento da morte, nin a súa voz calará entre suspiros todo o amor perdido. Os corpos abrazarante e corresponderás con forza, intensamente, sen pecado ou dependencia; farano como un obsequio contra a acedía, obscenamente contra o dicible, así escoitarás o relato do querer vivir (11), o sexo da beleza, a cega e humana experiencia da ipseidade (12), da escuridade e o silencio aos que regresa o día espido, sen abstraccións que impidan vivir na linguaxe. O corpo é linguaxe reducida ao silencio posibilitador de amor e morte. A linguaxe é a vida secreta da alteridade e o amor.

O que buscades non existe, quererás volver a mirada, desaparecerás no visto porque non hai distancia, como un desterrado escribirás ameazado pola tolemia, polas sombras que non teñen nome concreto e baleiran os ceos, pola linguaxe que pecha os segredos, sobre a sexualidade e a morte no teatro do corpo, escribirás da solidez lúbrica dos corpos, detidos nun mundo que carece de realidade e é tan fascinante, tan digno e lento, como o real na arte: a ucronía do pasmo é o segredo da literatura, e esta a éxtase negativa do corpo.

Todo é un delirio entre Dionisos e Apolo, Roma e Xudea, entre a carne e o cristianismo, entre a natureza e a historia, entre a besta e o seu abismo, entre o asombro e a desesperación, entre corpo e palabra hai un inferno que franquear neste mesmo mundo. Cómpre un corpo humano, biografía de tratados de arte, co valor de non ser un vestixio da loita, senón a súa vitoria, a súa evidencia espida: o desexo de non saber, o desexo de amar o noso segredo, a nosa sospeita, que é o ser continxente que sostén o noso corpo coas súas propias mans, sen tabús, visible, dicible…